دیابت یکی از بیماریهایی است که سبب میشود تا بدن نتواند سطح قند خون خود را حفظ نماید، هنگامی که قند خون بالا باشد امکان دارد علائمی همچون خشکی دهان، تشنگی، ادرار مکرر و خستگی را ایجاد کرده و در طولانیمدت قادر است تا به چشم، کلیهها، اعصاب و رگهای خونی آسیب بزند. در این مقاله قصد داریم تا تاثیرات پروتئین بر روی افراد مبتلا به دیابت را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهیم.
پروتئین و بررسی تاثیرات آن
تقریبا هر ماده غذایی که انسان مصرف نماید مسلما در میزان سطح قند خون آن تاثیرگذار خواهد بود، یکی از مواردی که میتواند این کار را انجام دهد کربوهیدرات است، در ضمن باید بدانید که غذاهایی با هضم کمتر نیز موجب افزایش شدید قند خون خواهند شد.
موضوعات این مقاله عبارتند از:
پروتئین چیست؟
نکات تغذیهای برای افراد مبتلا به دیابت
پروتئین چیست؟
همراهان مجله پزشکی نت سلامت سه ماده مغذی که در غذا وجود دارند را میتوان پروتئین، کربوهیدرات و چربی دانست. پروتئین به حفظ، بازسازی و ترمیم عضلات کمک خواهد کرد، این ماده مغذی همچنین یک بلوک ساختاری برای پوست، ناخن، استخوان و حتی خون نیز محسوب میشود. لازم به ذکر است که پروتئین در غذاها ماندگار بوده و هضم آن با سرعت کمتری نسبت به کربوهیدرات صورت میگیرد، پروتئین نمیتواند سطح قند خون را افزایش دهد. نوزادان و زنانی که در دوران بارداری هستند نیاز فراوانی به مصرف پروتئین دارند، افرادی که دچار برخی از صدمات و یا جراحی شدهاند نیز از این قاعده مستثنی نیستند. اکثر افرادی که مبتلا به دیابت هستند همواره با حساسیت بالا به دنبال مواد غذایی حاوی پروتئین میباشند.
الزام در نیازمندی به پروتئین
مقدار کل پروتئین مصرفی در یک شبانه روز بسیار مهم بوده اما باید نحوه مصرف و چگونگی مدیریت آن را نیز بررسی کرد. اغلب مردم مقدار کمی از این ماده مغذی را در صبحانه، بخشی را در ناهار و مقدار زیادی از آن را در شام به دست خواهند آورد، برخی از غذاها را به همراه مقدار پروتئین موجود در آن مورد بررسی قرار خواهیم داد.
- 10 گرم یا کمتر در وعده صبحانه و موجود در غلات
- 25 گرم در وعده ناهار و موجود بودن در یک ساندویچ
- 5 گرم در یک میانوعده
- 40 گرم در شام و موجود در مرغ یا گوشت گاو
بدن پس از جذب مقادیری از پروتئین بخشی را مصرف کرده و مابقی را در خود ذخیره خواهد کرد، توجه داشته باشید که به جای داشتن 60 گرم پروتئین در یک وعده میتوان آن را در مراحل مختلفی به دست آورده تا مشکلی ایجاد نشود. رژیم غذایی توصیه شده RDA در حقیقت 0.8 کیلوگرم وزن بدن است، این حداقل میزان مورد نیاز بدن در طول یک روز میباشد. کسانی که ورزشکار استقامتی هستند نیاز به 1.2 و یا 1.4 گرم پروتئین در هر کیلوگرم دارند، این میزان در ورزشکاران قدرتی از 1.2 تا 1.7 گرم در هر کیلوگرم میباشد، در حقیقت میتوان سادهتر این موضوع را بیان کرد، هر فردی که فعالیت بدنی بیشتری داشته باشد مسلما نیازمند مقادیر زیادتری از این ماده مغذی است. تمامی افراد پس از انجام کارها و تمرینات سخت جهت بازیابی انرژی و همچنین بازسازی عضلات به 15 تا 30 گرم پروتئین نیازمند میباشند، بر اساس تحقیقات صورت گرفته مشخص شده است در صورتی که کربوهیدرات با پروتئین مصرف شود میتواند نتایج بهتری را رقم بزند.
انواع روشهای تکان دادن پروتئین
دو نوع مختلف برای این کار وجود دارد، یکی از آنها استفاده از پودر و دیگری مصرف محصولات آماده آن میباشد. سادهترین راه جهت استفاده از آن در خانه بوده اما توجه داشته باشید که با یک پودر پروتئینی مرغوب کار را آغاز نمایید. اکثر پودرهای پروتئینی در فروشگاههای مواد غذایی محلی و یا در شیرینکنندههای مصنوعی وجود دارند، برای دقت بیشتر میتوانید به برچسب محصول نگاه کرده و از مرغوبیت آن اطمینان حاصل نمایید. رایجترین پودرهای پروتئینی بر پایه آب پنیر و گیاه است، نوع اول پودرها این ماده مغذی را از شیر دریافت کرده و در نوع دوم و گیاهی آن نیز انواع مختلفی از قبیل سویا، نخود فرنگی، آجیل، برنج و یا کنجد را شامل میشود. با اینکه بسیاری از پروتئینهای پنیری را بدون لاکتوز اعلام کردهاند اما مردم به سختی قادرند تا آن را هضم نمایند. البته باید بدانید که بین آلرژی به شیر و عدم تحمل لاکتوز تفاوت زیادی وجود دارد، اگر فردی به شیر حساسیت داشته باشد مسلما به پروتئین در شیر نیز حساس بوده و باید از مصرف آن خودداری کند.
افرادی که باید پروتئینهای گیاهی مصرف نمایند
- افرادی که سابقه عدم تحمل پروتئین شیر را دارند.
- افرادی که تمایل به اجتناب از محصولات حیوانی دارند.
مردم به راحتی میتوانند پودر این ماده مغذی را با آب مخلوط و استفاده نمایند اما باید اطلاع داشته باشند که این یک غذا و یا میانوعده کامل به حساب نمیآید. افراد مبتلا به بیماری دیابت باید مصرف شیرینیهایی همچون شکر و حتی آبمیوههای خود را محدود کنند. برای پیدا کردن نوع RTD جهت افراد مبتلا به بیماری دیابت باید به میزان قند آن توجه ویژهای داشته باشید. سعی کنید تا از موادی که دارای شکر اضافی هستند اجتناب نمایید، برخی از تکاندهندههای RTD حاوی 30 گرم و یا بیشتر از قندهای اضافی میباشند. افرادی که به بیماری دیابت مبتلا هستند همواره قادرند تا با افزودن شیرینکنندههای خودشان به این مواد، میزان قند آن را کنترل و یا مدیریت نمایند، لازم به ذکر است که مصرف برخی از میوهها میتواند میزان فیبر موجود بدن را افزایش داده و در زمینه کنترل سطح قند خون موثر واقع شوند. بسیاری از پروتئینها حاوی مقادیری از شکر نیز هستند، لازم است افراد مبتلا به این بیماری توجه ویژهای به مواد تشکیلدهنده آن داشته باشند، بسیاری از شیرینکنندههای مصنوعی، روغنهای تصفیه شده، رنگهای مصنوعی و طعمدهندهها را میتوان مواد حاوی قند دانست.
برخی از نکات تغذیهای برای افراد مبتلا به دیابت
این دسته از افراد همواره باید به طور منظم وعدههای غذایی حاوی پروتئین را مصرف نمایند، این وعدهها را میتوان در زمانها و بازههای 4 تا 5 ساعته در نظر گرفت، بد نیست بدانید که داشتن یک منبع پروتئین و کربوهیدرات میتواند جهت کنترل سطح قند خون به صورت روزانه عملکرد مفیدی داشته باشد. افراد مبتلا به دیابت بهتر است مصرف کربوهیدراتهایی با ویژگی هضم سریع همانند ماکارانی را محدود کرده و به جای آن از کربوهیدراتهایی با خاصیت هضم آهسته استفاده نمایند. برخی از مواد غذایی با قابلیت هضم آهسته عبارتند از:
- سیبزمینی شیرین
- لوبیا
- عدس
- نخود
- انواع میوهجات
- سبزیجات
خطرات و اقدامات احتیاطی
افراد مبتلا به بیماری دیابت که از مشکلات کلیهای نیز رنج میبرند لازم است تا روشهای محدودیت مصرف پروتئین را اجرا نمایند، بر اساس مطالعات صورت گرفته مشخص شده است که این افراد قادرند تا میزان 2 گرم در هر کیلوگرم بدون هیچگونه عارضهای مصرف پروتئین داشته باشند، با اینحال مصرف بیش از 2.5 گرم در هر کیلوگرم ممکن است خطراتی را به دنبال داشته باشد. مواردی که ممکن است اتفاق بیفتد عبارتند از:
- کمآبی
- خستگی
- مصرف کالری بسیار زیاد
- افزایش دفع کلسیم به وسیله ادرار
مصرف بیش از 200 تا 400 گرم پروتئین به صورت روزانه میتواند از توانایی کبد برای تبدیل نیتروژن بیش از حد به اوره تجاوز کرده و موجب ایجاد مشکلاتی همچون تهوع، اسهال و سایر عوارض جانبی شود.
منبع: https://www.netsalamat.ir
نت سلامت اخبار پزشکی, سلامت, زیبایی, موفقیت, روانشناسی


